Deux-Rys

Deux-Rys afstand 13 km, moeilijkheidsgraad ‘makkelijk’, naam van de wandeling ‘Bois de Harre. Deux-Rys is een dorp/gehucht in de gemeente Manhay in de Belgische provincie Luxemburg.

Start van de wandeling is midden in het dorpje bij een parkeer- cq picknickplaats.

De wandeling ‘Bois de Harre’, wordt aangegeven met een groen wit groene markering met eventueel vermelding nummer 20 (zie foto 1).

Voor de liefhebbers van een bosrijke omgeving is dit echt een geweldige wandeling! 70% van de wandeling gaat door het bos en dus over bospaden. De paden zijn redelijk tot goed te bewandelen, met hier een daar een modderpoel. Goed schoeisel is wel aan te raden.

Toen ik op internet zocht naar Bois de Harre, zag ik een beschrijving over een slecht onderhouden bos. Tsja, je kan het slecht onderhouden vinden of gewoon mooi en natuurlijk zoals ik het heb ervaren.

Tijdens je wandeling kom je langs bijzondere plekken. Hieronder heb ik een beschrijving opgenomen van het gehucht Deux-Rys en het verloren dorp LAID L’OISEAU.

Ik heb het als een prettige wandeling ervaren, met af en toe een pittige klimpartij. Op de dag van de wandeling was het helaas erg mistig, foto’s van mogelijke vergezichten heb ik helaas niet kunnen maken, maar kunnen altijd in de comments achtergelaten worden.

DEUX-RYS

Het dorp Deux-Rys dankt zijn naam aan de samenvloeiing van twee stromen waarvan de namen in de loop van de eeuwen verschillende keren zijn veranderd. De eerste stroom, die kriskras door de noordelijke vallei stroomt, heet tegenwoordig Ruisseau del Hé. Vroeger heette het Ruisseau de Harre (of Bois de Harre). De tweede, die door de oostelijke vallei komt, is Ruisseau du Pays (of Bois de Pays) of Ruisseau de Lai l’Oiseau (of Laid l’Oiseau). Tegenwoordig wordt de laatste, en hoewel hij niet uit Harre komt, Ruisseau de Harre genoemd, wat leidt tot historische verwarring met de eerste. De stroom die het gevolg is van de samenvloeiing van de twee heette voorheen Ruisseau du Fond de Saussure (of Sasseur of Fond des Saules). Anderhalve kilometer stroomafwaarts mondt deze laatste uit in de Aisne, niet ver van de oude Ponsart-molen en de kerk gebouwd in 1874. De kerk staat niet in het centrum van het dorp en werd gebouwd t.b.v Roche-à-Frene en Deux -Rys.

(bronvermelding: citaat wikipedia)

LAID L’OISEAU, het verloren dorp, verdoemd dorp

Al eeuwen lang hebben donkere legendes dit geducht omringd dat eertijds alleen maar uit een paar huizen op een afgelegen, woest plateau bestond.

De oorsprong van dit dorp zou uit de middeleeuwen dateren. De heer van Durbuy, van wie het landgoed uitgestrekt en wildrijk was, wenste met de hulp van afgerichte roofvogels te jagen. Hij stelde dus een valkenier aan die verplicht werd voortdurend met zijn roofvogels op een ruim plateau te leven. Vanop dit plateau kon hij het best de vlucht van de Ardense nestvogel, de beroemdste jachtvogel, de valk, populair OYSEL, observeren. Zo werd in de 14de eeuw deze plaats L’AIRE DEL OYSEL genoemd: het nest van de valk of misschien het huis van de valkenier.

Later werd deze plek L’AI D’LOUHE, het nest van de vogel, veranderd in LAID OUHAI en daarna, in 1791 LAIDE L’OIDEAU, wat eindelijk LAID L’OISEAU of LAIDLOISEAU is geworden.

Het dorp zal dikwijls als schuilplaats gebruikt worden: eerst voor de Lamarmite weduwe “La belle coquetière” genoemd, die in de 18de eeuw aan het hoofd van een familie van moordenaars stond. Later werd het ook de schuilplaats van dienstweigeraars van het Napoleon leger en voor rovers onder de Nederlandse regering. Koolhandelaars die houtskool voorbereidden voor de hoogovens van de Aisnevallei, vestigden zich daar met landbouwers en herders.

Op 9 september 1944, de dag voor de bevrijding van de Aisnevallei, werden een groep leden van de ondergrondse beweging Byl en hun verpleegsters, begeleid door inwoners van het dorp, verrast door terugtrekkende Duitse tropen. Na het vuurgevecht warend e inwoners ongedeerd maar hadden ze al hun bezittingen verloren daar de Duitse soldaten het dorp afbrandden en alles met granaten vernietigden.

In 1994 heeft een inwoner van Erezée, meneer Georges Godfroid, één van de huizen van het verdoemde dorp hersteld: een schaapskooi waarvan alleen een paar muurvakken overbleven: vreemd puin in het midden van het bos dat hedendaags ter plaatse van het dorp LAIDLOISEAU staat.

(Bronvermelding: overgenomen van toeristisch bord ter plaatse)